Πέμπτη 20 Απριλίου 2017

Για τον Τάσο Λειβαδίτη (1922-1988)...


Το παρακάτω απόσπασμα δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Οδός Πανός" τον Ιούνιο του 2008, (τ.140) σε αφιέρωμα του περιοδικού στον μεγάλο μας ποιητή Τάσο Λειβαδίτη που σαν σήμερα γεννήθηκε...



" Έφηβος, όταν πρωτοδιάβασα Λειβαδίτη, είπα: " άλλος ένας καλός, αριστερός ποιητής". Μετά άκουσα τα τραγούδια του ( σε μουσική Μίκη Θεοδωράκη) και έμεινα ξάγρυπνος κλαίγοντας. Αργότερα, στα 1972, όταν εξέδωσε τον" Νυχτερινό επισκέπτη" διάβαζα νύχτες και νύχτες αυτές τις λέξεις - τις πονεμένες , μεταφυσικές και ερωτικές - παρά τις αντιρρήσεις και τις αρνητικές παραινέσεις της Έλλη Αλεξίου και του Μάρκου Αυγέρη, εκεί στο σπίτι τους, κοντά στη λεωφόρο Αλεξάνδρας, μαζί με τους: Νάσο Βαγενά, Θανάση Νιάρχο, Μάγδα Τσιρογιάννη και άλλους νέους ποιητές. Μετά τον έβλεπα με τα μάτια της φαντασίας μου, ώσπου μια μέρα, γύρω στα 1975 τον είδα - πού αλλού; - στον " Κέδρο" να μιλά χαμηλόφωνα με εκείνη την υπέροχη γυναίκα, τη Νανά. Τον κοιτούσα: ψηλός, ευθυτενής, ωραίος, κομψός. Διακρινότανε η ποίηση στα λόγια και στις κινήσεις του. Μετά από περίπου ένα χρόνο, τον πλησίασα στο ίδιο μέρος και τον ευχαρίστησα για μια κριτική που μου είχε κάνει στην εφημερίδα "Αυγή" για το βιβλίο μου " Τα απρόοπτα". Μου χαμογέλασε και αρχίσαμε να μιλάμε για ποιήματα, ποιητές, λέξεις και πρόσωπα. Η Νανά μας αγκάλιαζε με ένα υπέροχο χαμόγελο. Αυτή την ειδυλλιακή πρώτη συνάντηση ακολούθησαν και άλλες. Σε πιο εξομολογητικούς τόνους, είπαμε και είπαμε για τη ζωή μας. Του άρεσε το ποτό και η ταβέρνα. Μετά μερικά χρόνια μου λέει ένα μεσημέρι: " Χθες βράδυ ήπια πολύ ουΐσκι ". Ήταν ένας άνθρωπος με έντονα υπαρξιακά προβλήματα και μια ενοχή για τα πάντα. Ένιωθε να είναι κολλημένος στον τοίχο και να απολογείται. Τα βιβλία του αγαπήθηκαν πολύ. Ποτέ δεν ξεχνώ τους σπουδαστές σε μια σχολή θεάτρου που έκανα λογοτεχνία, την προσοχή και τη συγκίνηση και τη συμμετοχή τους στα ποιήματα του Λειβαδίτη. Μου μιλούσε για τον πατέρα του, έμπορο υφασμάτων που πτώχευσε. Και για τις ευτυχισμένες  μέρες όταν οικογενειακώς παραθέριζαν την εποχή του μεσοπολέμου στο Χαλάνδρι. Συχνά μου μιλούσε με θαυμασμό για ωραίες γυναίκες και ποιητές που ξεχώριζε: για τα ατόφια συναισθήματά τους, τον μοντέρνο τρόπο και τις αλλαγές που κατόρθωσαν στο σώμα της ποιήσεως. Ήτανε δέκτης πολλών μηνυμάτων, κυρίως όμως των νέων ποιητών. 
 Στενός φίλος του Γιάννη Ρίτσου ( στον οποίο διάβαζε ό,τι έγραφε) και του Τίτου Πατρικίου. Η τελευταία του δεκαπενταετία ήτανε πολύ παραγωγική και ο ίδιος εξέπεμπε μια ιδιαίτερη  καλλιτεχνική και ανθρώπινη αύρα. Τα τελευταία χρόνια έκοψε το τσιγάρο ( από ένα πρόβλημα καρδιάς), ήτανε μανιώδης καπνιστής. Τα βιβλία του: " Εγχειρίδιο ευθανασίας". " Βιολέτες για μια εποχή", " Μικρό βιβλίο για μεγάλα όνειρα", "Τα χειρόγραφα του φθινοπώρου", κ.α. μας άφησαν άφωνους. Έγιναν λίπασμα για πολλές ψυχές. Ο Τάσος Λειβαδίτης εξερεύνησε τόπους και εξόρυξε μετάλλευμα ευγενές. Οι λέξεις του σε τραβούσαν στον ουρανό. Ήτανε ένας πιστός, άπιστος του Χριστού και οι προσευχές του μας ζέσταιναν στην άπονη παγωνιά του κόσμου. Και φυσικά παρέμενε βαθιά πολιτικός με τον τρόπο του. Κοντά στο τέλος του, τον έβλεπα ευθυτενή και ωραίο να κατεβαίνει την οδό Πανεπιστημίου. Πολλοί τον πλησιάσαμε και μας άγγιξε η μεγαλοψυχία του. Κοντά του πάντα οι πιστές: Μαρία και Βάσω. Τώρα είναι μύθος πια. Υπαρκτός βέβαια που μας προστρέχει στις δύσκολες στιγμές μας. Λέμε με υπερηφάνεια ότι αυτόν τον εξαίρετο άντρα και ποιητή τον γνωρίσαμε και μάθαμε κοντά του τη ζωή και την Τέχνη. Θα τελειώσω με ένα ποίημα, όπως είναι φυσικό:



ΗΛΙΟΒΑΣΙΛΕΜΑ



Κι όταν ο Θεός τέλειωσε τη δημιουργία του κόσμου ήρθε 

ο βαφέας να πάρει τα φορέματα των γυναικών για το πένθος

κι έγιναν τα ανθοπωλεία στη σειρά. Άνοιξα το παράθυρο 

και κοίταξα μακριά το άδοξο τέλος της μέρας."

 Αύγουστος 2007, Μεταξοχώρι                                      Γιάννης Κοντός

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου